សកម្មភាពរបស់ចិន និង ប្រតិកម្មរបស់វៀតណាមគឺជាការកើនឡើងគួរឲ្យបារម្ភជុំវិញបញ្ហាដែនសមុទ្រ

វៀតណាមបានទាមទារឱ្យចិន ដកថយចេញពីដែនទឹករបស់ខ្លួន បន្ទាប់ពីកប៉ាល់របស់ចិន និងនាវាអមដំណើរចំនួនប្រាំ បានវាតទីដល់ក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ (EEZ) របស់ប្រទេសវៀតណាមនៅជិតប្លុកឧស្ម័នដែលដំណើរការដោយក្រុមហ៊ុនរុស្ស៊ីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

នាវាចិន Xiang Yang Hong 10 បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅក្នុង EEZ របស់វៀតណាមកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែឧសភា ដែលតំណាងឱ្យការលុកលុយដ៏សំខាន់បំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ ដោយចិនទាមទារយកដែនទឹកដែលសម្បូរថាមពលភាគច្រើននៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង រួមទាំងតំបន់ដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ EEZ របស់វៀតណាមផងដែរ។

ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០១៩មានរយៈពេលជាង ៣ខែ ហើយភាគច្រើនបានកំណត់គោលដៅតាមប្លុកនីមួយៗ។ ពីរឆ្នាំបន្ទាប់ពីនោះ Rosneft បានលក់ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនរដ្ឋរបស់រុស្ស៊ី Zarubezhneft ដែលប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដែលកំពុងមានជម្លោះបច្ចុប្បន្ន។

ដោយឡែក ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ នាវាស្រាវជ្រាវរបស់ចិន ដែលពេលខ្លះគេឃើញមាននាវារាប់សិបគ្រឿង បាននិងកំពុងធ្វើដំណើរយ៉ាងទូលំទូលាយឆ្លងកាត់ប្លុកឧស្ម័ន ០៤-០៣ដែលដំណើរការដោយក្រុមហ៊ុន Vietsovpetr ដែលជាក្រុមហ៊ុនបណ្តាក់ទុនរួមគ្នារវាង Zarubezhneft និង PetroVietnam។ វាក៏បានឆ្លងកាត់ប្លុក ១២៣ និង ១៣១ ដែលវៀតណាមបានផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណដល់ក្រុមហ៊ុន Vietgazprom ដែលជាក្រុមហ៊ុនបណ្តាក់ទុនរួមគ្នារវាងក្រុមហ៊ុនយក្សរបស់រុស្ស៊ី Gazprom និង PetroVietnam ប៉ុន្តែប្រទេសចិន ក៏បានចាប់ផ្តើមការដេញថ្លៃប្រកួតប្រជែងដើម្បីផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណដល់ប្លុកទាំងពីរនោះផងដែរ។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Mao Ning ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរអំពីការប្រឈមមុខដាក់គ្នានេះថា ប្រទេសចិនមានអធិបតេយ្យភាពលើប្រជុំកោះ Spratly និងដែនទឹកជាប់គ្នា និងយុត្តាធិការលើដែនទឹកដែលពាក់ព័ន្ធ។កប៉ាល់ ពាក់ព័ន្ធ របស់ ចិន ធ្វើ សកម្មភាព ធម្មតា ក្រោម ដែន សមត្ថកិច្ច របស់ ចិន។ លោកបានបញ្ជាក់ថា វាគឺស្របច្បាប់ ហើយគ្មានបញ្ហានៃការចូលទៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសដទៃនោះទេ។

លោក Mao បាននិយាយថា ប្រទេសចិនបានរក្សាការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធលើបញ្ហានេះ ហើយចង់ធ្វើការជាមួយពួកគេ “រួមគ្នាការពារសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង” ដោយបន្ថែមថា ប្រទេសចិននឹង “ការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់ខ្លួន” ។

នៅពេលដែលវៀតណាមបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈដ៏កម្រដែលទាមទារឱ្យកប៉ាល់ទាំងនោះចាកចេញ ពួកគេស្ថិតនៅក្នុងប្លុក ១២៩ ដែលដំណើរការដោយក្រុមហ៊ុន Vietgazprom ផងដែរ នេះបើយោងតាមលោក Powell ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ទីក្រុងហាណូយកាលពីថ្ងៃចន្ទរបស់អតីតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី និងជាអនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់រុស្ស៊ី លោក Dmitry Medvedev។

គួរបញ្ជាក់ថា ច្បាប់អន្តរជាតិ កប៉ាល់ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យឆ្លងកាត់តំបន់ EEZ របស់ប្រទេសផ្សេងៗ ប៉ុន្តែប្រតិបត្តិការរបស់ចិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអរិភាពដោយវៀតណាម និងប្រទេសដទៃទៀតដែលមានការទាមទារនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង រួមទាំងហ្វីលីពីន និងម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។

ប្រភព: ALARABIYA NEWS