តើដីកាតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិពិតជាអាចចាប់ខ្លួន លោក ពូទីន ដែលមេដឹកនាំដ៏មានឥទ្ធិពលរបស់រុស្ស៊ីបានមែនឬ?
ថ្មីៗនេះ ពិភពលោកកំពុងចាប់អារម្មណ៍ដែល ICC បានចោទប្រកាន់ និងចេញដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក ពូទីន ជុំវិញការប្រព្រឹត្តរបស់រុស្ស៊ីលើកុមារអ៊ុយក្រែន ក្រោមមាត្រាពីរនៃលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ដែលបានបង្កើតតុលាការ៖ ការនិរទេសជនស៊ីវិលដោយខុសច្បាប់ និងការផ្លាស់ប្តូរពួកគេដោយខុសច្បាប់ពីអ៊ុយក្រែនដែលកាន់កាប់ទៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី។
លើសពីនេះទៀត ICC បានចេញដីកាចាប់ខ្លួនក្រោមការចោទប្រកាន់ដូចគ្នាសម្រាប់ Maria Alekseevna Lvova-Belova ស្នងការទទួលបន្ទុកសិទ្ធិកុមាររបស់ពូទីន ដែលត្រូវបានគេជឿថាជាអ្នកទទួលបន្ទុកកម្មវិធីពាក់ព័ន្ធនឹងកុមារ។ ការប្រកាសនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរបាយការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដែលបានរកឃើញថាប្រទេសរុស្ស៊ីបានប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមរួមទាំងការផ្លាស់ទីលំនៅដោយបង្ខំកុមារ។
ICC បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា “មានហេតុផលសមហេតុផលក្នុងការជឿថាជនសង្ស័យម្នាក់ៗទទួលខុសត្រូវចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាមនៃការនិរទេសប្រជាជនដោយខុសច្បាប់ និងការផ្ទេរប្រជាជនដោយខុសច្បាប់ពីតំបន់កាន់កាប់របស់អ៊ុយក្រែនទៅកាន់សហព័ន្ធរុស្ស៊ី ក្នុងការរើសអើងកុមារអ៊ុយក្រែន” ។ទោះបីជាចំនួនពិតប្រាកដនៃកុមារដែលត្រូវបានផ្លាស់ទៅប្រទេសរុស្ស៊ីនៅមិនទាន់ដឹងក៏ដោយ ទាំងអាជ្ញាធររុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនបាននិយាយថា កុមាររាប់សែននាក់ត្រូវបានផ្លាស់ទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ មន្ត្រីរុស្ស៊ីត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាបានដាក់កុមារឱ្យនៅជាមួយគ្រួសារចិញ្ចឹម និងបានផ្តល់សញ្ជាតិរុស្ស៊ីដល់ពួកគេ រួមទាំងកុមារដែលបានបាត់បង់ ឬត្រូវបានបំបែកចេញពីឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ ឬត្រូវបានបំបែកនៅពេលដែលឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេត្រូវបានឃុំខ្លួន។ រុស្ស៊ីខ្លួនឯង ក៏បានទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈនូវទង្វើនេះ ប៉ុន្តែបានប្រកែកថាកុមារត្រូវបានផ្ទេរទៅសម្រាប់ការការពារផ្ទាល់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។
យោងតាមរបាយការណ៍មួយបាននិយាយថា៖ «ការផ្ទេរនេះមិនត្រូវបានសមហេតុផលដោយសុវត្ថិភាព ឬហេតុផលវេជ្ជសាស្ត្រទេ»។ “វាហាក់ដូចជាមិនអាចទៅរួចទេ ក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យកុមារផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅទៅកាន់ទឹកដីក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន។ ហើយក៏ពុំមានហេតុផលណាមួយបង្ហាញថា អាជ្ញាធររុស្ស៊ីបានស្វែងរកការទាក់ទងជាមួយសាច់ញាតិរបស់កុមារ ឬជាមួយអាជ្ញាធរអ៊ុយក្រែនដែរ»។
តើពូទីនពិតជាអាចត្រូវគេចាប់ខ្លួនមែនឬ? វាទំនងជាមិនអាចទៅរួចទេដែលលោកពូទីននឹងត្រូវចាប់ខ្លួនពេលគាត់កាន់អំណាច។ ICC មិនមានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួនទេ ដូច្នេះគឺពឹងផ្អែកលើប្រទេសនានាក្នុងការអនុវត្តដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីរូបនេះ។ រុស្ស៊ីមិនមែនជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ដែលបានបង្កើតតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ និងមានរដ្ឋចំនួន ១២៣ ជាហត្ថលេខីនោះទេ ហើយលោកពូទីនទំនងជាមិនធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសដែលបានយល់ព្រមលើលក្ខន្តិកៈក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះទេ។ បើទោះជាគាត់ធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសក៏ដោយ ក៏គ្មានការអះអាងថាគាត់នឹងត្រូវចាប់ខ្លួនដែរ។
«ពូទីននឹងមិនចាកចេញពីរុស្ស៊ីទេ»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក Bill Bowring សាស្ត្រាចារ្យនៅមហាវិទ្យាល័យ Birkbeck នៃសាកលវិទ្យាល័យឡុងដ៍ ដែលតំណាងឱ្យករណីប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ីនៅក្នុងតុលាការសិទ្ធិមនុស្សអឺរ៉ុប។ លោកបាននិយាយថា គ្មានរដ្ឋាភិបាលពិភពលោកណាមួយដែលអាចបង្ខំឱ្យចាកចេញពីប្រទេសរុស្ស៊ីនោះទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំមិនគិតថាមានវិធីណាមួយដែលគាត់នឹងទទួលរងផលវិបាកផ្ទាល់ខ្លួននោះទេ។
រុស្សីនៅតែជាប្រទេសដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក ដោយមានស្តុកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរដ៏ធំ ហើយការចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំរុស្ស៊ី អាចមានផលវិបាកយ៉ាងខ្លាំងចំពោះប្រទេសណាក៏ដោយដែលព្យាយាមប៉ុនប៉ងលើរឿងនេះ។ទោះបីជាលោក ពូទីន និងសម្ព័ន្ធមិត្តត្រូវបាត់បង់អំណាចនៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីក៏ដោយ ក៏រដ្ឋាភិបាលដែលចង់ធ្វើបត្យាប័នលោកនឹងប្រឈមមុខនឹងឧបសគ្គធំមួយ គឺរដ្ឋធម្មនុញ្ញរុស្ស៊ីហាមឃាត់ការធ្វើបត្យាប័នពលរដ្ឋរុស្ស៊ីទៅកាន់រដ្ឋមួយផ្សេងទៀត។ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិក៏មិនទំនងជាកាត់ទោសលោកពូទីនដោយមិនចាប់ខ្លួនលោកដែរព្រោះ តុលាការនេះមិនបើកសវនាការដោយកំបាំងមុខដោយគ្មានជនជាប់ចោទទេ។យ៉ាងណាមិញ សេចក្តីប្រកាសនេះក៏អាចជួយជំរុញការគាំទ្រសម្រាប់អ៊ុយក្រែនក្នុងចំណោមរដ្ឋសមាជិកណាតូ និងជួយជំរុញមួយចំនួនឱ្យបញ្ជូនអាវុធកាន់តែច្រើន និងច្រើនប្រភេទទៅអ៊ុយក្រែន។ ដោយសំឡឹងក្នុងរយៈពេលវែង វាក៏អាចនឹងជួយពង្រឹងការគាំទ្រដល់អង្គការអូតង់ឱ្យមានឥទ្ធិពលផងដែរ។ ការចោទប្រកាន់នេះ ក៏អាចធ្វើឲ្យជំហររបស់ពូទីនចុះខ្សោយក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីដែរ។ ប៉ុន្តែ ថាតើពូទីន ឬជនជាតិរុស្សីអាចរងការចោទប្រកាន់ពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ឬឧក្រិដ្ឋកម្មផ្សេងទៀតដែរឬទេ?
តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ទំនងជានឹងដាក់ការចោទប្រកាន់បន្ថែម ទាក់ទងនឹងការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ដែលប្រហែលជាសូម្បីតែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះក៏ដោយ ។ មេដឹកនាំរុស្ស៊ី ទាហាន និងទាហានស៊ីឈ្នួលហាក់ដូចជាបានប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិជាច្រើននៅអ៊ុយក្រែន រួមទាំងការវាយលុកលើជនស៊ីវិលផងដែរ។
ដីកាចាប់ខ្លួនសម្រាប់ឧក្រិដ្ឋកម្មពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ទេរកុមារមានសារៈសំខាន់ជាពិសេស ពីព្រោះឧក្រិដ្ឋកម្មបែបនេះក៏អាចត្រូវបានគេដាក់ថាជាការចោទប្រកាន់ពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ តុលាការ ICC ប្រហែលជាបានជ្រើសរើសចោទប្រកាន់រុស្ស៊ីពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម ហើយមិនមែនជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នោះទេ តែដោយសារតែវាងាយស្រួលក្នុងការបង្កើតរឿងក្តី ឬអាចនិយាយថា ដោយសារតែពួកគេនៅតែស្ថិតក្នុងដំណើរការកសាងសំណុំរឿងប្រល័យពូជសាសន៍៕
ប្រភព៖ BBC, Time