តើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយចក្ខុទស្សន៍ (Visual Media) អាចជួយដល់ការអប់រំដោយរបៀបណា?
ដោយសារការរីកសាយភាយ នៃបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយចក្ខុទស្សន៍ (Visual Media) ឬនិយាយបែបសាមញ្ញថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក (មើលឃើញនឹងភ្នែក) បានជះឥទ្ធិពលដល់វិស័យអប់រំទូទាំងសកលលោក ដោយនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើចក្ខុវិញ្ញាណនេះ (មិនទាន់មានការបកប្រែជាផ្លូវការណាមួយ) គឺជាផ្នែកមួយ ឬជាមែកធាង នៃសារគមនាគមន៍ ឬទំនាក់ទំនងដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក (ជាភាសាអង់គ្លេស Visual Communication)។ ទាំងពីរនេះ បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងទំនាក់ទំនង និងទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់ជីវិតមនុស្សប្រចាំថ្ងៃ។
នៅក្នុងវិស័យអប់រំ “ការសិក្សាដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក ឬ Visual learning” សំដៅដល់របៀបសិក្សាដោយប្រើប្រាស់គ្រឿង ឬវត្ថុមើលឃើញនឹងភ្នែក ហើយវាជាផ្នែកមួយ នៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើចក្ខុវិញ្ញាណ។ Visual learning នេះទៀតសោត បានក្លាយជាវិធីសាស្ត្របង្រៀន និងរៀនដ៏ពេញនិយមបំផុត ជាពិសេស អំឡុង និងក្រោយការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ លោកគ្រូអ្នកគ្រូ បានប្រើវិធីសាស្រ្តថ្មីនេះ (Visual learning) ដើម្បីបង្កើនចំណាប់អារម្មណ៍របស់សិស្សនៅក្នុងថ្នាក់ និងបង្កើនការយល់ដឹងរបស់ពួកគេ ដោយប្រើប្រាស់ទម្រង់នៃការបង្រៀនតាមរយៈវីដេអូ គំនូរជីវចល ឬក្រាហ្វិកជាដើម។
ការរីកចម្រើននេះហើយ បានធ្វើឱ្យវិធីសាស្ត្របង្រៀនមានការផ្លាស់ប្តូរពីការបង្រៀនដោយពឹងផ្អែកលើអត្ថបទ ឬអក្សរ។ នៅក្នុងយុគសម័យពហុប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាមួយនឹងមាតិកាចម្រុះ សិស្សមានទំនោរទៅរកការរៀនដោយប្រើចក្ខុវិញ្ញាណតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក ឯលោកគ្រូអ្នកគ្រូ ក៏អាចធ្វើឱ្យបរិយាកាសនៃការបង្រៀនឱ្យកាន់តែរីករាយ និងមានប្រសិទ្ធភាពផងដែរ។
ឧបករណ៍ជំនួយសម្រាប់សិក្សាដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក (Visual learning aids) មានលក្ខណៈលើសពីការកម្សាន្តធម្មតា ព្រោះវាអាចជួយដល់របៀបនៃការសិក្សាបានជាច្រើនទម្រង់ និងផ្សាភ្ជាប់អារម្មណ៍របស់សិស្សតាមរយៈអង្គនៃឥន្ទ្រិយ ជាពិសេសចក្ខុន្ទ្រិយ ឬការមើលឃើញដោយភ្នែក ដែលមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យសិស្សយល់កាន់តែច្បាស់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កើនការចូលរួមរបស់ពួកគេផងដែរ។ យោងតាមការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា ខួរក្បាលរបស់មនុស្សដំណើរការព័ត៌មានតាមរយៈការមើលឃើញលឿនជាងអត្ថបទ 60,000 ដង ដែលនេះជាមូលហេតុនៃការបញ្ចូលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើប្រាស់ភ្នែកចូលទៅក្នុងវិស័យអប់រំ ដើម្បីបង្កើនការចងចាំ និងការយល់ដឹងទៅលើប្រធានបទ ឬមេរៀនទាំងឡាយណាដែលមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញបាន។
គ្រឹះស្ថានអប់រំអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើន តាមរយៈការទទួលយក ឬបញ្ចូលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយតាមបែបអេឡិចត្រូនិកទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សា។ អត្ថប្រយោជន៍ទីមួយ ជួយឱ្យថ្នាក់រៀនកាន់តែគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ និងបង្កើនការចូលរួមរបស់សិស្ស។ ភាពទាក់ទាញរបស់រូបភាព ដែលលោកគ្រូអ្នកគ្រូប្រើប្រាស់នៅក្នុងថ្នាក់ អាចទាញអារម្មណ៍របស់សិស្សឱ្យផ្តោតលើមេរៀនបានល្អ ព្រមទាំងផ្តល់នូវបរិយាកាសសិក្សាដ៏ល្អមួយ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សងាយស្រួលយល់មេរៀនកាន់តែស៊ីជម្រៅ។
អត្ថប្រយោជន៍ទីពីរ ជួយសម្រួលដល់ការអភិវឌ្ឍអន្តរកម្មសិក្សា ដែលអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សអាចគ្រប់គ្រងការសិក្សាផ្ទាល់ខ្លួន ព្រមទាំងបង្កើននូវបទពិសោធន៍អប់រំបន្ថែមទៀត។ អត្ថប្រយោជន៍មួយទៀត បច្ចេកវិទ្យាជួយឱ្យលោកគ្រូអ្នកគ្រូមានឧបករណ៍ ឬសម្ភារៈដ៏សម្បូរបែប ជាពិសេសនៅក្នុងមុខវិជ្ជាដូចជា សិក្សាសង្គមជាដើម ដែលធ្វើឱ្យបទពិសោធន៍សិក្សាកាន់តែប្រសើរឡើង។
ជំងឺរាតត្បាតជាសកល កូវីដ-១៩ បានបង្កការរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់ការសិក្សាពាសពេញពិភពលោក រួមទាំងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចាត់វិធានការភ្លាមៗ ដោយធ្វើការបិទសាលារៀនទូទាំងប្រទេស និងប្តូរទៅរៀនពីចម្ងាយជំនួសវិញ។
ទំនាក់ទំនងអាចមើលឃើញដោយភ្នែក (Visual Communication)មានដូចជា៖ ទូរទស្សន៍ ប្រព័ន្ធបណ្តាយសង្គម (Facebook, Instagram, Telegram) គេហទំព័រ និងវេទិកាផ្សេងៗទៀត ជួយរក្សាទំនាក់ទំនងរវាងគ្រូ និងសិស្ស ដើម្បីធានាថាការបង្រៀននៅតែបន្ត បើទោះបីស្ថិតក្នុងការប្រកាសអាសន្នយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហង់ជួន ណារ៉ុន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានបង្កើតវេទិកាអនឡាញមួយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងបែបអេឡិចត្រូនិក (Visual communication) ទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំកម្ពុជា។ វេទិកានេះប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត (បណ្ដាញសកល) ដែលជាទិដ្ឋភាពសំខាន់មួយ នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយគំហើញ (Visual media) ដើម្បីបង្កើនលទ្ធផលនៃការអប់រំ។ វេទិកាអនឡាញនេះ ផ្តល់នូវសាលានិម្មិត ឬការសិក្សាពីចម្ងាយ វគ្គសិក្សា និងវេទិកាសម្រាប់ការចែករំលែកការស្រាវជ្រាវ ជាមួយនឹងគោលដៅធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងផ្នែកសិក្សាភាសាខ្មែរតាមអ៊ីនធឺណិត ផ្នែកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងស្វ័យសិក្សា។
“វេទិកាអនឡាញប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតនេះ អនុញ្ញាតឱ្យសាធារណជនអាចបង្កើតសាលាពីចម្ងាយ និងអភិវឌ្ឍវគ្គសិក្សានៅលើគេហទំព័របាន វាអាចជួយឱ្យសិស្សានុសិស្សរបស់យើងធ្វើការសិក្សាទៅតាមសមត្ថភាពរៀងៗខ្លួន បានគ្រប់ពេលវេលា និងគ្រប់ទីកន្លែង” ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ នាឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីបើកដំណើរការវេទិកាសិក្សាអនឡាញ Sala Digital កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤កន្លងទៅ។
យ៉ាងណាមិញ ទំនាក់ទំនងអាចមើលឃើញដោយភ្នែក (Visual Communication) ក៏អាចមានផលអវិជ្ជមានផងដែរ។ ទីមួយ គឺទាក់ទងនឹងបញ្ហានៃការរចនា ដែលវាអាចកើតឡើងនៅពេលដែលលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ប្រើប្រាស់ផ្ទាំងរចនាមិនបានត្រឹមត្រូវ ជាហេតុអាចធ្វើឱ្យសិស្សមានការយល់ច្រឡំទៅលើអត្ថន័យដើមរបស់មេរៀន។ ឧបមាថា លោកគ្រូអ្នកគ្រូយករូបភាពក្រាហ្វិកណាមួយដែលមិនស៊ីគ្នានឹងមេរៀន វាអាចបង្វែរអារម្មណ៍របស់សិស្សឱ្យឆ្ងាយពីចំណុចសំខាន់នៅក្នុងមេរៀន។ ដូច្នេះ លោកគ្រូអ្នកគ្រូ ត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ក្នុងការជ្រើសរើសសម្ភារៈ ឬឧបករណ៍ជំនួយដោយប្រើប្រាស់ភ្នែកសម្រាប់ពន្យល់មេរៀននៅក្នុងថ្នាក់។
ជាឧទាហរណ៍ ក្រាហ្វិកដែលមិនពាក់ព័ន្ធអាចបង្វែរអារម្មណ៍ពីចំណុចសំខាន់ដែលគ្រូចង់ធ្វើនៅក្នុងវគ្គសិក្សារបស់ពួកគេ។ គ្រូបង្រៀនត្រូវជ្រើសរើសដោយប្រុងប្រយ័ត្ននូវសម្ភារៈដែលមើលឃើញដែលគាំទ្រដល់គោលបំណងសិក្សា និងអាចយល់បាន។
លើសពីនេះ ទំនាក់ទំនងដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក អាចនឹងពិបាកបកស្រាយ ជាពិសេសទៅកាន់សិស្សដែលមានបែបបទសិក្សាខុសៗគ្នា។ ឧបករណ៍ជំនួយដែលប្រើប្រាស់ភ្នែកនេះ (visual learning aids) អាចនឹងត្រូវចំណាយពេលច្រើនក្នុងការបង្កើត ឬរចនា ដូច្នេះការបង្រៀន អាចនឹងមិនទៅដល់សិស្សទាំងអស់បានស្មើៗគ្នានោះទេ។ តែងតែមានបញ្ហាប្រឈម ឬកត្តាអវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងដោយប្រើប្រាស់ភ្នែកនេះ អាចធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវលទ្ធផលសិក្សា ព្រមទាំងបង្កើនការចូលរួម និងការចាប់អារម្មណ៍របស់សិស្សនៅក្នុងថ្នាក់។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ការទទួលយកនូវប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើប្រាស់ភ្នែកក្នុងវិស័យអប់រំ បានធ្វើឱ្យការចូលរួមរបស់សិស្សនៅក្នុងថ្នាក់កាន់តែប្រសើរឡើង ដោយសារវិធីសាស្រ្តសិក្សាដ៏រីករាយ និងដ៏សម្បូរបែប និងរីករាយ។ ឧបករណ៍ជំនួយសម្រាប់សិក្សាដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក បានចូលរួមលើកកម្ពស់ការរៀនពីចម្ងាយ និងបង្កើតជាស្ពានទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំរវាងគ្រូបង្រៀន សិស្ស និងឪពុកម្តាយ។
ការប្រើប្រាស់បណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយចក្ខុទស្សន៍ អនុញ្ញាតឱ្យគ្រូបង្រៀនអាចបង្កើតសម្ភារៈសិក្សា ឬរៀបចំមេរៀនកាន់តែងាយស្រួល បង្កើនចំណេះដឹងផ្នែកឌីជីថលដល់សិស្សានុសិស្ស ជាមួយគ្នានេះ វាក៏បានចូលលើកកម្ពស់ការអប់រំដល់សិស្សពិការប្រកបបរិយាប័ន្នផងដែរ។ ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនផ្នែកឌីជីថលនេះ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយប្រើប្រាស់ភ្នែក កំពុងផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពអប់រំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងធ្វើឱ្យការសិក្សាកាន់តែងាយស្រួល និងមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់សិស្សានុសិស្សមកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន៕
រូបភាព៖ khmer time
